STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W PRZEDSZKOLU SAMORZĄDOWYM NR 22 W KIELCACH
Stan na dzień: kwiecień 2024r.
Postawa prawna
- Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (tj. Dz.U. 2023 r. poz.1304 ze zmianami).
- Ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie i niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023 r. poz. 535).
- Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2021r. poz.1249).
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. − Kodeks karny (tj. Dz.U. z 2022r. poz.1138 ze zm.).
- Ustawa dnia 28 lipca 2023 o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023r. poz. 1606).
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2023 r. w sprawie procedury „Niebieskiej Karty” oraz wzorów formularzy „Niebieska Karta” (Dz.U. z 2023r. poz.1870).
- Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne z dn. 20 listopada 1989 r. (tj. Dz.U. z 1991r. nr 120 poz. 526 ze zm.).
- Obwieszczenie Marszalka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 marca 2024r w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich Dz.U..2024 poz.560
PREAMBUŁA
Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników placówki jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownik placówki traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracownika wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownik placówki, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych danej placówki oraz swoich kompetencji. Standardy ochrony małoletnich obowiązują wszystkich pracowników przedszkola i osoby współpracujące z placówką i zawierają wytyczne dotyczące postępowania w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa i dobra dzieci. W standardach uwzględnia się sytuację dzieci z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi .
Rozdział I
OBJAŚNIENIE TERMINÓW
- Pracownikiem placówki jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia.
- Osoby współpracujące z przedszkolem to pracownicy instytucji wspierających placówkę , wolontariusze, stażyści, praktykanci odbywający w przedszkolu praktykę zawodową.
- Małoletnim jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia.
- Opiekunem małoletniego jest osoba uprawniona do jego reprezentacji,
w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy. - Zgoda rodzica małoletniego oznacza zgodę co najmniej jednego z jego rodziców.
W przypadku braku porozumienia między rodzicami dziecka należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinno- opiekuńczy. - Przez krzywdzenie małoletniego należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na jego szkodę przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub zagrożenie dobra małoletniego, w tym jego zaniedbywanie.
Krzywdzeniem jest:
- Przemoc − zachodzi wówczas, gdy jakaś osoba odnosi się do drugiej w sposób niezgodny z wymaganiami relacji, która je łączy.
- Przemoc fizyczna − jest to celowe uszkodzenie ciała, zadawanie bólu lub groźba uszkodzenia ciała. Skutkiem przemocy fizycznej mogą być złamania, siniaki, rany cięte, poparzenia, obrażenia wewnętrzne.
- Przemoc emocjonalna − to powtarzające się poniżanie, upokarzanie i ośmieszanie dziecka, wciąganie dziecka w konflikt dorosłych, manipulowanie nim, brak odpowiedniego wsparcia, uwagi i miłości, stawianie dziecku wymagań i oczekiwań, którym nie jest ono w stanie sprostać. Jej celem jest naruszenie godności osobistej.Wykorzystywanie seksualne – to każde zachowanie, które prowadzi do seksualnego zaspokojenia kosztem dziecka. Wykorzystywanie seksualne odnosi się do zachowań z kontaktem fizycznym (np. dotykanie dziecka, współżycie z dzieckiem) oraz zachowania bez kontaktu fizycznego (np. pokazywanie dziecku materiałów pornograficznych, podglądanie, ekshibicjonizm). Przemoc ta może być jednorazowym incydentem lub powtarzać się przez dłuższy czas.
- Zaniedbywanie − to niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych i emocjonalnych dziecka przez rodzica lub opiekuna prawnego, niezapewnianie mu odpowiedniego pożywienia, ubrań, schronienia, opieki medycznej, bezpieczeństwa, brak dozoru nad wypełnianiem obowiązku szkolnego( dzieci 6-letnie ).
Osoba odpowiedzialna za Standardy ochrony małoletnich przed krzywdzeniem to wyznaczony przez Dyrektora pracownik sprawujący nadzór nad realizacją polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce.W placówce w szczególności uwzględnia się sytuację dzieci niepełnosprawnych oraz dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
- Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację małoletniego.
Rozdział II
ROZPOZNAWANIE I REAGOWANIE NA OBJAWY KRZYWDZENIA DZIECI
- Pracownicy w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i objawy krzywdzenia małoletnich, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci z niepełnosprawnościami
- Każdy pracownik, który zauważy lub podejrzewa, że dziecko jest krzywdzone, zobowiązany jest zareagować, a w sytuacji koniecznej udzielić pierwszej pomocy.
- Wszyscy pracownicy i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka lub inne informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w ramach działań interwencyjnych.
- Pracownicy zobowiązani są do troski o bezpieczeństwo małoletnich zgodnie ze swoimi kompetencjami, obowiązującym prawem oraz przepisami wewnętrznymi placówki
Rozdział III
PROCEDURY KONTROLI PRACOWNIKÓW PRZED DOPUSZCZENIEM DO PRACY Z MAŁOLETNIMI W ZAKRESIE SPEŁNIANIA PRZEZ NICH WARUNKÓW NIEKARALNOŚCI ZA PRZESTĘPSTWA PRZECIWKO WOLNOŚCI SEKSUALNEJ I OBYCZAJOWOŚCI
- Dyrektor weryfikuje w Rejestrze sprawców przestępstw seksualnych każdą osobę przed dopuszczeniem jej do pracy z dziećmi.
- Wszyscy pracownicy, praktykanci, stażyści, wolontariusze maja obowiązek stosować Standardy Ochrony Małoletnich.
Rozdział IV
ZASADY ZAPEWNIAJĄCE BEZPIECZNE RELACJE MIĘDZY MAŁOLETNIM A PERSONELEM PLACÓWKI, W SZCZEGÓLNOŚCI ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE WOBEC MAŁOLETNICH
Relacje personelu z dziećmi
Pracownik/pracowniczka przedszkola jest zobowiązany/a do utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi i każdorazowego rozważenia, czy jego/jej reakcja, komunikat bądź działanie wobec dziecka są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci. Powinien/Powinna działać w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji jego/jej zachowania.
Komunikacja z dziećmi w tym z dziećmi niepełnosprawnymi
W komunikacji z dziećmi należy zachować cierpliwość i szacunek.
- Należy słuchać uważnie dzieci i udzielać im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku
i danej sytuacji. - Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka. Nie wolno krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci.
- Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób niepełnosprawnych , w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
- Podejmując decyzje dotyczące dziecka, należy poinformować je o tym i starać się brać pod uwagę jego oczekiwania.
- Należy szanować prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić dziecko, trzeba wyjaśnij mu to najszybciej, jak to możliwe.
- Nie wolno zachowywać się w obecności dzieci w sposób niestosowny. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie,
przymuszanie, groźby)
.
Działania z dziećmi
- Należy doceniać i szanować wkład dzieci w podejmowane działania, aktywnie je angażować i traktować równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny
i światopogląd. - Należy unikać faworyzowania dzieci.
- Nie wolno nawiązywać z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotyi pornograficznych bez względu na ich formę.
- Nie wolno utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci, jeśli dyrekcja nie została o tym poinformowana, nie wyraziła na to zgody i nie uzyskała zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci.
- Nie wolno proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności dzieci.
- Nie wolno przyjmować pieniędzy ani prezentów od dziecka, ani rodziców/opiekunów dziecka. Nie wolno wchodzić w relacje jakiejkolwiek zależności wobec dziecka lub rodziców/opiekunów dziecka. Nie wolno zachowywać się w sposób mogący sugerować innym istnienie takiej zależności i prowadzący do oskarżeń o nierówne traktowanie bądź czerpanie korzyści majątkowych i innych. Nie dotyczy to okazjonalnych podarków związanych ze świętami w roku szkolnym, np. kwiatów, prezentów składkowych czy drobnych upominków.
- Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dzieckiem przez pracownika lub pracownikiem przez dziecko, muszą być raportowane u dyrekcji.
Zasady fizycznego kontaktu z dzieckiem
Jeśli pracownik/pracowniczka przedszkola jest ich świadkiem, musi reagować stanowczo, ale
z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.
Każde przemocowe działanie wobec dziecka jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje,
w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu: jest odpowiedzią na potrzeby dziecka w danym momencie, uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego dziecka może być nieodpowiednie wobec innego. Pracownik powinien kierować się zawsze swoim profesjonalnym osądem, słuchając, obserwując i odnotowując reakcję dziecka, pytając je o zgodę na kontakt fizyczny (np. przytulenie) i zachowując świadomość, że nawet przy dobrych intencjach taki kontakt może być błędnie zinterpretowany przez dziecko lub osoby trzecie.
- Nie wolno bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej dziecka.
- Nigdy nie należy dotykać dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
- Należy zawsze być przygotowany na wyjaśnienie swoich działań.
- Nie wolno angażować się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne.
- Należy zachować szczególną ostrożność wobec dzieci, które doświadczyły nadużycia
i krzywdzenia, w tym seksualnego, fizycznego bądź zaniedbania. Takie doświadczenia mogą czasem sprawić, że dziecko będzie dążyć do nawiązania niestosownych bądź nieadekwatnych fizycznych kontaktów z dorosłymi. W takich sytuacjach trzeba reagować z wyczuciem, jednak stanowczo, i pomóc dziecku zrozumieć znaczenie osobistych granic. - Kontakt fizyczny z dzieckiem nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się
z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli pracownik/pracowniczka będzie świadkiem jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub dzieci, zawsze powinien/powinna poinformować o tym osobę odpowiedzialną i/lub postąpić zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
Kontakty poza godzinami pracy
Co do zasady kontakt powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy
i dotyczyć celów edukacyjnych lub wychowawczych.
Kontakty bezpośrednie i online poza pracą i po godzinach pracy mogą być utrzymywane tylko z rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka :
- ściśle powiązane z wykonywaniem obowiązków służbowych, opiekuńczo- wychowawczych (np. towarzyszenie w realizowanych poza placówką ważnych dla małoletniego wydarzeniach wymagających wsparcia osoby dorosłej,
i konkursów); - dokumentowane (możliwość wykonania kopii/wydruku korespondencji za pośrednictwem , poczty mailowej, esemesowej, zapisów na portalach społecznościowych);
- odbywać się w miarę możliwości z wykorzystaniem sprzętu przedszkolnego ;
- utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie dzieci są osobami bliskimi wobec pracownika) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców oraz opiekunów.
Rozdział V
WYMOGI DOTYCZĄCE BEZPIECZNYCH RELACJI MIĘDZY MAŁOLETNIMI,
A W SZCZEGÓLNOŚCI ZACHOWANIA NIEDOZWOLONE
- Naczelną zasadą relacji między małoletnimi jest postępowanie z szacunkiem, przy uwzględnianiu godności i potrzeb wszystkich małoletnich. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec innego małoletniego w jakiejkolwiek formie.
- nie wolno używać przemocy, znęcać się nad dziećmi słabszymi, używać wulgarnego, obraźliwego języka.
- Dzieciom nie wolno wzajemnie się zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać. Nie wolno krzyczeć na innych małoletnich.
- Dzieci powinni szanować prawo innych dzieci do prywatności.
- Dzieciom nie wolno używać wulgarnych słów, gestów i żartów, czynić obraźliwych uwag, nawiązywać w wypowiedziach oraz wykorzystywać wobec innych dzieci w przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
Rozdział VI
ZASADY I PROCEDURY PODEJMOWANIA INTERWENCJI W SYTUACJI PODEJRZENIA KRZYWDZENIA MAŁOLETNIEGO LUB POSIADANIA INFORMACJI O KRZYWDZENIU MAŁOLETNIEGO ORAZ OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA PRZYJMOWANIE ZGŁOSZEŃ O ZDARZENIACH ZAGRAŻAJĄCYCH MAŁOLETNIEMU I UDZIELENIE MU WSPARCIA
- Zakres zadań poszczególnych pracowników placówki w przypadku podejrzenia lub uzyskania informacji, że małoletni jest krzywdzony:
Obowiązki dyrektora
Dyrektor :
- Przyjmuje zgłoszenie o krzywdzeniu lub podejrzeniu krzywdzenia małoletniego.
- Przekazuje podejrzenie do rozpatrzenia przez psychologa i//lub pedagoga specjalnego.
- Bierze udział w rozmowie z rodzicami lub opiekunami prawnymi.
- W przypadku, gdy małoletni doświadcza przemocy domowej lub jeżeli rodzice/opiekunowie prawni odmawiają współpracy z placówką po konsultacji
z psychologiem i/lub pedagogiem specjalnym, składa wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu lub zawiadamia policję lub prokuraturę o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. - W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia małoletniego zawiadamia policję.
- W sytuacji, gdy sprawcą przemocy jest osoba dorosła, spoza rodziny, zawiadamia policję.
- W przypadku, gdy sprawcą przemocy jest nieletni, a wcześniejsze metody postępowania okazały się nieskuteczne, zawiadamia sąd.
- Organizuje pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla małoletniego.
- Nadzoruje prowadzenie przypadku dziecka krzywdzonego.
- Powołuje zespół do spraw monitorowania funkcjonowania standardów ochrony małoletnich.
- Szczególną troska obejmuje dzieci z niepełnosprawnościami i szczególnymi potrzebami edukacyjnymi.
- Zapewnia pomoc nauczycielom w realizacji ich zadań np. ułatwia konsultacje trudnych spraw ze specjalistami, organizuje szkolenia w zakresie reagowania na przemoc wobec małoletnich.
- Uzyskuje od rodziców i opiekunów informacje zwrotne na temat realizacji w placówce Standardów ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.
Pedagog specjalny i psycholog :
- Przyjmuje i odnotowuje sprawę zgłoszenia przemocy w rodzinie.
- Diagnozuje sytuację dziecka i jego rodziny.
- Jest koordynatorem pomocy małoletniemu oraz jego rodzinie.
- Przeprowadza rozmowy z małoletnim oraz jego rodzicami lub prawnymi opiekunami.
- Pozostaje w kontakcie z wychowawcą i dyrektorem w sprawach dotyczących małoletniego.
- Pomaga pracownikom placówki we właściwym postępowaniu względem ofiary przemocy.
- Informuje rodziców o możliwych kierunkach wsparcia dziecka.
- Pomaga rodzicom w zrozumieniu typowych reakcji dzieci na różnorodne sytuacje.
- Kieruje dziecko oraz rodziców do placówek specjalistycznych.
- Współpracuje ze specjalistami pomagającymi dziecku i jego rodzinie.
- Uruchamia procedurę „Niebieskiej Karty” poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta”.
- Dokumentuje podejmowane działania względem małoletniego i jego rodziny.
- Opracowuje plan wsparcia dziecka krzywdzonego.
- Umożliwia poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z ochroną małoletniego przed zagrożeniami oraz pozytywnymi metodami wychowawczymi.
- Uzyskuje od rodziców i opiekunów informacje zwrotne na temat realizacji w placówce Standardów ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.
- Dba o to, by na terenie placówki znajdowały się powszechnie dostępne informacje
o organizacjach i instytucjach pomagających ofiarom przemocy.
Wychowawca:
- Przyjmuje zgłoszenie o podejrzeniu przemocy w rodzinie dziecka, sporządza notatkę służbową
- Powiadamia dyrektora przedszkola, pedagoga specjalnego i/lub psychologa.
- Uruchamia procedurę „Niebieskiej Karty” poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta”.
- W przypadku, gdy dziecko ma obrażenia, przeprowadza go do miejsca udzielania pomocy.
- Pozostaje w kontakcie z rodzicami dziecka.
- Opracowuje wspólnie z pedagogiem specjalnym i/lub psychologiem plan wsparcia krzywdzonego.
- Udziela wsparcia dziecku oraz monitoruje jego sytuację.
- Monitoruje grupę przedszkolną, by skutki przemocy nie wpływały na sytuację w grupie do której uczęszcza dziecko
- Dba o realizację treści z zakresu bezpieczeństwa i profilaktyki w bieżącej pracy
z wychowankami - Dba o to, żeby rodzice znali obowiązujące w placówce standardy ochrony małoletnich, zachęca rodziców/opiekunów dziecka do angażowania się w działania na rzecz ochrony małoletnich.
- Umożliwia rodzicom/opiekunom prawnym poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z pozytywnymi metodami wychowawczymi oraz ochroną przed zagrożeniami.
- Uzyskuje od rodziców i opiekunów informacje zwrotne na temat realizacji w placówce Standardów ochrony małoletnich przed krzywdzeniem.
Nauczyciele:
- Przekazują wychowawcy i pedagogowi specjalnemu i/lub psychologowi informację o tym, że podejrzewają przemoc wobec dziecka.
- Uruchamiają procedurę „Niebieskiej Karty” poprzez wypełnienie formularza „Niebieska Karta”.
- Dbają o realizację treści z zakresu bezpieczeństwa i profilaktyki w bieżącej pracy pedagogicznej z dziećmi
Niepedagogiczni pracownicy placówki:
- Reagują na objawy przemocy oraz niepokojące zachowania, których mogą być świadkami.
- Zgłaszają obserwowane niepokojące sygnały dyrektorowi placówki, pedagogowi specjalnemu i/lub psychologowi lub nauczycielom.
- Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy domowej:
- Przyjęcie informacji o podejrzeniu krzywdzenia dzieci sporządzenie notatki służbowej.
- Jeśli osobą przyjmującą zgłoszenie jest nauczyciel, to informuje o zaistniałym fakcie lub zdarzeniach dyrektora, wychowawcę i/lub pedagoga specjalnego i/lub psychologa.
- Wychowawca, pedagog specjalny i/lub psycholog badają okoliczności sprawy, np. przeprowadzają rozmowę z poszkodowanym (gdzie i kiedy doszło do zdarzenia lub zdarzeń, jaka była ich częstotliwość itd.).
- Wychowawca lub pedagog /lub pedagog specjalny i/lub psycholog na bieżąco informują dyrektora o przebiegu sytuacji.
- Dyrektor,wychowawca lub pedagog specjalny i/lub psycholog wzywa do placówki rodzica, prawnego opiekuna lub osobę z najbliższej rodziny pokrzywdzonego, której sprawa nie dotyczy.
- Pedagog specjalny/psycholog i wychowawca opracowują plan wsparcia dziecka i rodziny.
- Jeżeli stan dziecka wskazuje na zagrożenie jego zdrowia i życia, dyrektor, wychowawca lub pedagog specjalny/psycholog wzywa pomoc medyczną (po wcześniejszym powiadomieniu rodziców lub opiekunów prawnych).
Dyrektor składa wniosek do odpowiedniej instytucji:
- W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa dyrektor powiadamia policję lub prokuraturę.
- W przypadku zaniedbywania dziecka, poniżania, upokarzania, ośmieszania dziecka, wciągania dziecka w konflikt dorosłych, manipulowania nim dyrektor powiadamia sąd lub zespół interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
- Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że dziecko jest ofiarą przemocy ze strony pracownika przedszkola :
- Osoba podejrzewająca krzywdzenie dziecka w placówce zgłasza problem psychologowi/pedagogowi specjalnemu/dyrektorowi.
- Pedagog specjalny, psycholog, dyrektor podejmują działania w celu zbadania sprawy: rozmowa z dzieckiem, rozmowa z pracownikiem na temat podejrzenia krzywdzenia, rozmowa z pracownikami placówki na temat zdarzenia, obserwacja pracownika itd.
- Pedagog specjalny psycholog, dyrektor powiadamiają rodziców lub prawnych opiekunów dziecka.
- Dyrektor po potwierdzeniu informacji podejmuje działania zgodnie
z obowiązującymi przepisami prawa ogólnego i prawa pracy, stosuje karę porządkową, powiadamia prokuraturę lub kieruje sprawę do komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli. - W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia zgłaszają rodzice lub opiekunowie prawni dziecka dyrektor lub pedagog/psycholog/pedagog specjalny mogą zaproponować zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej bezstronnej instytucji.
Ze spotkania z rodzicami sporządza się notatkę. - Jeśli osobą przyjmującą zgłoszenie ucznia o łamaniu jego praw jest nauczyciel
to informuje o zaistniałym fakcie lub zdarzeniach wychowawcę dziecka /pedagoga specjalnego/psychologa. - W zależności od sytuacji, pedagog/psycholog/ pedagog specjalny/dyrektor informuje rodziców i dziecko o poczynionych ustaleniach i możliwych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
- Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka w placówce przez rodzica lub członka rodziny innego dziecka :
- Osoba będąca świadkiem krzywdzenia dziecka przez rodzica lub dorosłego członka rodziny innego dziecka, zgłasza problem /pedagogowi specjalnemu/psychologowi lub dyrektorowi placówki .
- Dyrektor//pedagog specjalny/psycholog przeprowadzają rozmowę z wyżej wymienionymi osobami na temat zdarzenia, pouczają i podają możliwe sposoby rozwiązania sytuacji.
- zaistniałym fakcie krzywdzenia dziecka oraz o rozmowie przeprowadzonej przez dyrektora/pedagoga specjalnego/psychologa z rodzicem lub członkiem rodziny innego dziecka, który dokonał krzywdzenia, zostają powiadomieni rodzice/prawni opiekunowie tego dziecka.
- Krzywdzonemu dziecku zostaje udzielone wsparcie wychowawcy/pedagoga specjalnego/ psychologa.
- W przypadku, gdy sytuacja powtórzy się, dyrektor placówki powiadamia o tym fakcie policję.
- Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia dziecka przez inne dziecko :
- Bezpośrednia, natychmiastowa reakcja nauczycieli i pracowników placówki na akty agresji i przemocy, przerwanie agresji lub przemocy.
- Rozmowa nauczyciela z ofiarą i sprawcą przemocy, nakłonienie sprawcy do zadośćuczynienia.
- Jeżeli stan dziecka wskazuje na zagrożenie jego zdrowia lub życia dyrektor lub inny pracownik wzywa pomoc medyczną (po wcześniejszym powiadomieniu rodziców lub opiekunów prawnych).
- Jeżeli akty agresji i przemocy nie są incydentalne wychowawca lub pedagog specjalny/psycholog przeprowadzają rozmowę z krzywdzonym dzieckiem (gdzie, kiedy dochodzi do zdarzeń, jaka jest ich częstotliwość itd.), rozmawiają ze sprawcą/sprawcami oraz z ewentualnymi świadkami.
- Wychowawca pedagog specjalny/dyrektor zawiadamia lub wzywa do placówki rodziców/opiekunów prawnych krzywdzonego dziecka i sprawcy/sprawców (jeśli wymaga tego sytuacja po ustaleniu okoliczności zdarzenia).
- Dziecku będącemu ofiarą przemocy zapewnia się pomoc psychologiczno-pedagogiczną zgodnie z jego potrzebami.
- Dziecku będącego sprawcą przemocy obejmuje się stałą opieką i kontrolą wychowawcy lub pedagoga specjalnego/psychologa .
- Z dziećmi , które były świadkami przemocy (jeśli wymaga tego sytuacja) nauczyciel omawia przebieg zdarzenia, ukierunkowując rozmowę na to, jak sobie radzić w trudnych sytuacjach, jak reagować na krzywdzenie i komu zgłaszać, gdy do niego dochodzi. Jeśli problem dotyczy danej grupy , wychowawca lub pedagog specjalny przeprowadzają dodatkowe zajęcia dotyczące przemocy i radzenia sobie z agresją oraz rozwiązywaniem konfliktów. Działania koordynuje i monitoruje wychowawca, pedagog specjalny/ psycholog .
- W przypadku, gdy sprawca agresji/przemocy jest nieznany, dyrektor/wychowawca/pedagog specjalny/psycholog po rozpoznaniu sprawy informuje rodziców/opiekunów prawnych poszkodowanego dziecka o możliwości zawiadomienia policji lub sam zawiadamia policję.
W jakich sytuacjach cyberprzemocy wobec dzieci należy kontaktować się z policją
Kontaktowanie się z policją w przypadku cyberprzemocy wobec dzieci jest zależne od konkretnej sytuacji, ale ogólnie można rozważyć skorzystanie z pomocy organów ścigania
w następujących przypadkach:
- Zagrożenie bezpieczeństwa dziecka: Jeśli istnieje dowód na to, że cyberprzemoc zagraża bezpieczeństwu fizycznemu lub psychicznemu dziecka, należy natychmiast skontaktować się z policją. Przykłady obejmują groźby śmierci, szantaż, wykorzystywanie intymnych materiałów lub inne działania, które sugerują realne niebezpieczeństwo.
- Przemoc seksualna online: W przypadku dowodów na przemoc seksualną online, taką jak gwałt wirtualny, wykorzystywanie dziecka do produkcji pornografii dziecięcej lub innego rodzaju przestępstwa seksualne, konieczne jest zgłoszenie tego organom ścigania. Przemoc seksualna jest bardzo poważnym przestępstwem.
- Działania przestępcze: Jeśli cyberprzemoc obejmuje działania przestępcze, takie jak kradzież tożsamości, wyłudzenie pieniędzy, rozpowszechnianie treści pornograficznych z udziałem dzieci lub inne przestępstwa związane z komputerami i Internetem, należy zgłosić to policji.
- Dzielenie się informacjami z potencjalnymi konsekwencjami prawnymi: Jeśli trudno samodzielnie ocenić czy konkretne zachowanie online stanowi przestępstwo, ale istnieją poważne obawy co do jego natury lub konsekwencji, warto skonsultować się z organami ścigania, aby uzyskać poradę prawną i wyjaśnienie sytuacji.
W przypadku wątpliwości co do tego, czy należy zgłosić sytuację policji, warto skontaktować się z organem ds. ochrony dzieci lub specjalistyczną organizacją zajmującą się przemocą wobec dzieci, która może pomóc ocenić sytuację i zaproponować odpowiednie działania. Ważne jest, aby działać w interesie bezpieczeństwa i dobra dziecka i nie pozostawiać sytuacji bez uwagi, jeśli istnieją poważne obawy, co do przemocy online.
- Procedura postępowania wobec dziecka z niepełnosprawnościami oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, który zachowuje się agresywnie w stosunku do innych lub siebie:
- Nauczyciel zostawia grupę pod opieką innego nauczyciela lub pracownika placówki (wcześniej dzwoniąc do dyrektora placówki i zgłaszając problematyczną sytuację) i prowadzi dziecko do pedagoga specjalnego/psychologa .
- Nauczyciel informuje o zaistniałym fakcie lub zdarzeniach dyrektora placówki.
- Jeśli stan zdrowia dziecka wskazuje na zagrożenie zdrowia lub życia, dyrektor lub inny pracownik placówki wzywa pomoc medyczną (po wcześniejszym powiadomieniu rodziców lub opiekunów prawnych).
- Wychowawca grupy lub pedagog specjalny/psycholog przeprowadzają rozmowę z poszkodowanym dzieckiem , sprawcą oraz ewentualnymi świadkami.
- W razie potrzeby wychowawca lub pedagog specjalny zawiadamia i wzywa do placówki rodziców (prawnych opiekunów) chorego dziecka i poszkodowanego.
- Jeśli rodzice/opiekunowie prawni współpracują z placówką ustala się działania wobec chorego dziecka.
- Wobec poszkodowanego dziecka ustala się formy wsparcia dostosowane do jego potrzeb i sytuacji.
- Działania koordynuje i monitoruje wychowawca lub pedagog specjalny/psycholog.
- Jeśli rodzice/opiekunowie prawni nie współpracują z placówką lub podjęte działania są nieskuteczne, a akty agresji są częste, dyrektor placówki powiadamia sąd.
- Ze zdarzenia sporządza notatkę nauczyciel/wychowawca /pedagog specjalny/psycholog.
Rozdział VII
PROCEDURA SKŁADANIA ZAWIADOMIENIA O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA NA SZKODĘ MAŁOLETNIEGO ORAZ ZAWIADOMIENIA SĄDU OPIEKUŃCZEGO A TAKŻE SPOSÓB DOKUMENTOWANIA I ZASADY PRZECHOWYWANIA INFORMACJI O ZDARZENIACH ZAGRAŻAJĄCYCH MAŁOLETNIEMU
W przypadku uzyskania informacji, że dziecko, jest ofiarą przemocy w rodzinie, należy podjąć następujące kroki:
- Nauczyciel powinien sporządzić notatkę służbową i przekazać uzyskaną informację wychowawcy, pedagogowi specjalnemu/psychologowi /dyrektorowi placówki..
- Pedagog specjalny/ psycholog powinien przeprowadzić rozmowę
z dzieckiem w celu potwierdzenia faktu krzywdzenia, poinformować go o tym, jakie działania jest zobowiązany podjąć i upewnić się, że dziecko będzie w dotychczasowym miejscu zamieszkania bezpieczne na czas prowadzonych działań. Następnie pedagog specjalny/psycholog wzywa do placówki rodziców/opiekunów prawnych, przeprowadza z nimi rozmowę, informuje o zamiarze podjęcia określonych działań
i przedstawia propozycję ustalenia planu bezpieczeństwa. - Pedagog specjalny/psycholog sporządza opis sytuacji w przedszkolu
i rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z dzieckiem, nauczycielami, wychowawcą
i rodzicami oraz plan bezpieczeństwa (pomocy dziecku), który uwzględniałby sposoby zapewnienia uczniowi bezpieczeństwa (określenie sposobu powstrzymania przemocy ze strony dorosłych wobec dziecka), a także zobowiązywał do skonsultowania sprawcy przemocy z psychologiem terapeutą. Sporządza także opis wsparcia, jakie placówkamoże mu zaoferować, a także informację o specjalistycznych palcówkach pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba. - Dyrektor informuje o obowiązku placówki do zgłaszania przemocy wobec małoletniego do prokuratury oraz do sądu rodzinnego i nieletnich.
- Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych przez placówkę, dyrektor niezwłocznie składa zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury lub wniosek o wgląd w sytuację rodziny do sądu rodzinnego i nieletnich. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji.
- Wszelka dokumentacja zgłoszonych zdarzeń będzie przechowywana z należytą starannością i poza zasięgiem niepowołanych osób, w indywidualnej teczce dziecka
w gabinecie dyrektora w obecności psychologa i pedagoga specjalnego. Zgodnie z instrukcją kancelaryjną okres przechowywania ww. dokumentacji wynosić będzie 10 lat.
Rozdział VIII
ZASADY UDOSTĘPNIANIA PRACOWNIKOM, MAŁOLETNIM I ICH RODZICOM/OPIEKUNOM STANDARDÓW DO ZAZNAJOMIENIA I STOSOWANIA
- Pracownicy placówki zostaną zapoznani ze Standardami na Radzie Pedagogicznej
- Standardy są zamieszczone na stronie internetowej placówki, dostępne na holu przedszkola
- Standardy ochrony małoletnich są udostępniane pracownikom placówki, małoletnim i ich opiekunom na żądanie.
- Rodzice/opiekunowie małoletnich zapoznawani są ze Standardami na początku roku szkolnego na pierwszym zebraniu.
- Wychowawcy na zajęciach edukacyjnych zapoznali wychowanków ze Standardami metodą obrazkową, w formie prezentacji multimedialnej i słowną.
Rozdział IX
ZASADY USTALANIA PLANU WSPARCIA MAŁOLETNIEGO PO UJAWNIENIU KRZYWDZENIA
- Rozpoznanie sygnałów wskazujących na krzywdzenie małoletniego.
- Zdobycie wiedzy o krzywdzeniu dziecka.
- Prezentowanie odpowiedzialnej postawy za dzieci i gotowość do reagowania w sytuacji zagrożenia ich dobra.
- Sprawdzanie sygnałów poprzez zbieranie dodatkowych informacji.
- W przypadku dostrzeżenia sygnałów przez placówkę należy je zweryfikować, zbierając informacje pochodzące od innych pracowników oraz zawarte w dokumentacji.
- Pedagog specjalny/psycholog zbiera informacje i koordynuje działania zmierzające do pomocy wychowankowi w placówce oraz współpracuje z innymi instytucjami
i osobami, np. kuratorem sądowym, pracownikiem socjalnym, dzielnicowym. - Nauczyciele zwracają uwagę na ślady pobicia dziecka, niechęć dziecka do rozbierania się, oznaki bólu przy poruszaniu się itp.
- Wychowawcy i nauczyciele obserwują zaburzone zachowanie dziecka, które może być skutkiem krzywdzenia.
- Dokumentacja zawiera informacje o nieobecnościach , adnotacje o zachowaniu dziecka
- W razie potrzeby nawiązuje się kontakt z pracownikami innych służb i instytucji zajmujących się dzieckiem i jego rodziną w celu sprawdzenia posiadanych informacji.
- Potwierdzenie sygnałów z innych źródeł w celu zweryfikowania podejrzeń, że dziecko jest krzywdzone, należy przeprowadzić rozmowy z osobami z jego otoczenia: rodzicami, rodzeństwem i nauczycielami rodzeństwa.
- Analiza zebranych informacji − diagnoza problemu krzywdzenia dziecka.
Po zebraniu i analizie informacji należy ocenić zagrożenia i możliwości wsparcia dla dziecka.
5 Działania prawne polegają na zgłoszeniu sprawy policji, prokuraturze sądowi lub zespołowi interdyscyplinarnemu w zależności od sytuacji.
6 Zadania placówki w pomocy dziecku krzywdzonemu:
- Zauważenie sygnałów krzywdzenia i zainicjowanie działań interwencyjnych
we współpracy z innym służbami działającymi w lokalnym systemie pomocy. - Podjęcie współpracy z rodzicami w celu powstrzymania krzywdzenia dziecka
i rozwiązywania jego problemów. - W uzasadnionych przypadkach podjęcie działań prawnych (zawiadomienie sądu rodzinnego, policji lub prokuratury).
- Objęcie dziecka na terenie placówki konieczną pomocą w realizowaniu przez niego zadań i budowaniu pozytywnych relacji z dorosłymi i rówieśnikami.
- Korygowanie zaburzenia zachowania dziecka w ramach codziennej pracy wychowawców i nauczycieli.
Rozdział X
ZASADY KORZYSTANIA PRZEZ PRACOWNIKÓW Z URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH Z DOSTĘPEM DO INTERNETU ORAZ PROCEDURY OCHRONY DZIECI PRZED TREŚCIAMI SZKODLIWYMI W INTERNECIE ORAZ UTRWALONYMI W INNEJ FORMIE
- Przedszkole posiada kablową sieć komputerową w gabinecie dyrektora i referenta oraz sieć bezprzewodową w wydzielonych pomieszczeniach.
- Dyrektor korzysta również z narzędzi zewnętrznych to jest: ,MicrosofTeams oraz serwera strony placówki i poczty elektronicznej, i systemu miejskiego.
- W przedszkolu wszystkie urządzenia zabezpieczone są specjalistycznym oprogramowaniem zabezpieczającym urządzenia elektroniczne. Wychowankowie nie korzystają bezpośrednio w placówce z sieci Internet.
- Świadomość bezpieczeństwa cyfrowego rozwijana jest na kilku równoległych poziomach, tj. dyrekcji, administratorów, nauczycieli, pracowników placówki.
- W placówce organizowane są spotkania z rodzicami związane z cyberochroną
i zabezpieczaniem się przed cyberprzemocą. - Pracownicy placówki są zobowiązani do przechowywania haseł w sposób bezpieczny.
- Nadzór nad zainstalowanym oprogramowaniem, systemami operacyjnymi, licencjami, polityką haseł, zaporą, filtrami treści, itp. sprawuje dyrektor.
- Osobami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo sieci w placówce jest dyrektor
i nauczyciele - W placówce funkcjonują Zasady bezpiecznego korzystania z internetu oraz procedura określająca działania, które należy podjąć w sytuacji znalezienia na komputerze treści szkodliwych.
Rozdział XI
ZASADY OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH DZIECKA I JEGO WIZERUNKU
- Pracownik ma obowiązek zachowania tajemnicy danych osobowych, które przetwarza, oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.
- Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów.
- Pracownik może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający jego identyfikację.
- Pracownik placówki nie udostępnia instytucjom i osobom fizycznym danych osobowych oraz innych informacji o dziecku ani o jego opiekunach.
- Pracownik placówki może wykorzystywać dane osobowe wychowanka w celach informacyjnych i promocyjnych: na stronie internetowej przedszkola oraz w gablotach na profilach i kanałach internetowych placówki (np. Facebook, Instagram, YouTube, Twitter, TikTok itp.); w materiałach prasowych, np. w gazetach, w telewizji; w materiałach informacyjnych i promocyjnych przekazywanych przez placówkę innym osobom wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody rodzica tego dziecka/opiekuna prawnego dziecka
- Pracownicy, uznając prawo do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewniają ochronę wizerunku wychowanków.
Rozdział XII
MONITORING STOSOWANIA STANDARDÓW
- Kierownictwo placówki wyznacza pedagoga specjalnego//psychologa jako osoby odpowiedzialne za realizację w placówce Standardów ochrony małoletnich
w przedszkolu .Dyrektor powołuje zespół do monitorowania, oceny funkcjonowania standardów ochrony małoletnich - Osoby powołane są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Polityki ochrony małoletnich, za reagowanie na sygnały naruszenia standardów
i prowadzenie rejestru zgłoszeń oraz za proponowanie zmian w standardach. Odbierają zgłoszenia dotyczące problemów związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa dzieci; reagują na informacje, konsultują je w miarę potrzeb z innymi podmiotami; w uzasadnionych przypadkach mogą zgłaszać sprawy odpowiednim służbom (MOPR, policja, sąd rodzinny, przewodniczący zespołu interdyscyplinarnego, prokuratura). - Powołany zespół przeprowadza wśród pracowników placówki raz na 2 lata ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki ochrony małoletnich.
- Osoby te dokonują opracowania wypełnianych przez pracowników placówki ankiet. Sporządzają na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazują dyrektorowi placówki a on wprowadza do tego dokumentu niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom placówki, dzieciom i ich opiekunom nowe brzmienie dokumentu.
Rozdział XIII
PRZEPISY KOŃCOWE
Standardy ochrony małoletnich wchodzą w życie z dniem ogłoszenia.
Załączniki
- Załącznik nr 1 -Karta interwencji
- Załącznik nr 2 -Notatka ze zdarzenia
- Załącznik nr 3 - Zasady bezpiecznego korzystania z internetu i mediów elektronicznych
Pliki do pobrania: