Ćwiczenia pionizujące język – gimnastyka dla języka
1. Wesoły konik – kląskanie językiem przy otwartej szeroko buzi
2. Samochód na parkingu – język udaje, że jest samochodem, który może zaparkować tylko w jednym specjalnym miejscu - na wałku dziąsłowym. Jeśli dziecko nie może trafić językiem na wałek dziąsłowy, to uczulamy palcem to miejsce i tłumaczymy, że na górce, za górnymi ząbkami. Ważne, aby buzia była otwarta.
3. Ciekawski język – język chce dotknąć do nosa, dotyka górnej wargi i górnych zębów – naprzemiennie, następnie zagląda do gardła (kilkakrotnie powtarzamy to ćwiczenie)
4. Liczenie górnych ząbków – czubek języka dotyka po kolei wszystkich ząbków na górze (ważne, aby buzia była otwarta)
5. Muchomorek – rysujemy kropki czubkiem języka na podniebieniu
6. Śrubokręt – język jest śrubokrętem, który wkręca śrubkę do sufitu (podniebienia) w buzi
7. Język alpinista – język wspina się coraz wyżej- od górnych ząbków w kierunku gardła
8. Schody – pierwszy schodek jest tuż za zębami, drugi na wałku dziąsłowym, trzeci na podniebieniu
9. Pędzelek – język maluje sufit w buzi (podniebienie)
10. Piłka – język udaje piłkę, odbija się od podłogi i od sufitu (od dna jamy ustnej i od podniebienia)
11. Łopatka – wyjmujemy język z buzi starając się aby kształtem przypominał łopatkę, podnosimy jego brzegi, w środku tworzy się zagłębienie
12. Młotek – szybkie uderzanie czubkiem języka w wałek dziąsłowy – buzia otwarta (język udaje młotek, który wbija gwoździa).
Ćwiczenia usprawniające narząd mowy
Odpowiedni poziom sprawności narządów artykulacyjnych, głównie języka, warg, podniebienia i żuchwy, warunkuje prawidłową wymowę głosek. Gimnastyka aparatu mowy jest istotnym krokiem w celu osiągnięcia tej ważnej sprawności.
Ćwiczenia aparatu artykulacyjnego mają na celu:
- usprawnianie aparatu artykulacyjnego,
- opanowanie umiejętności świadomego kierowania ruchami narządów artykulacyjnych,
- wyrobienie wrażliwości miejsc i ruchów w jamie ustnej,
- usprawnienie koordynacji ruchowej w zakresie aparatu mowy,
- wyuczenie prawidłowego sposobu połykania.
A oto ćwiczenia, które pomogą usprawnić narząd mowy dziecka.
Ćwiczenia warg:
- Cmokanie i parskanie (wprawianie warg w drganie)
- Wymawianie na przemian a - o lub e – o
- Zbliżanie do siebie kącików ust (ściąganie warg) jak przy [u]
- Wargi wysunąć do przodu, ściągnąć je (jak przy gwizdaniu) i przesuwać w kąciki ust:
w prawo, w lewo, a następnie wykonywać nimi ruchy okrężne - Masowanie warg zębami (górnymi dolnej wargi i odwrotnie)
- Nadymanie policzków przy zwartych wargach
- Nadymanie policzków na zmianę lewy i prawy, przesuwanie powietrza z jednej strony jamy ustnej do drugiej przy zwartych wargach
- Wciąganie policzków do jamy ustnej (policzki ściśle przylegają do łuków zębowych, wargi tworzą zajęczy pyszczek)
Ćwiczenia języka:
- Oblizywanie dolnej i górnej wargi (zlizywanie masy czekoladowej, budyniu) przy szeroko otwartej buzi
- Żucie języka, udawanie ssania cukierka
- „Głaskanie podniebienia” czubkiem języka, jama ustna jest szeroko otwarta
- Wysuwanie języka w przód i cofanie w głąb jamy ustnej
- Kląskanie językiem
- Dotykanie czubkiem języka na zmianę do górnych i dolnych zębów, przy maksymalnym otwarciu ust
- Robienie rurki – wargi ściągnięte i zaokrąglone unoszą boki języka
- Maksymalne wysunięcie języka na brodę przy widocznych górnych zębach
- Uniesienie i zatrzymanie języka przy górnych dziąsłach (widoczne są górne i dolne zęby)
- Naprzemienne dotykanie czubkiem języka do jednego i drugiego kącika warg (szeroko otwarta jama ustna)
- Robienie szerokiego języka: "łopata”, i wąskiego jak szpilka: „grot” - na zmianę
-
Ćwiczenia usprawniające podniebienie miękkie:
- Płukanie gardła ciepłą wodą
- Wywołanie ziewania przy nisko opuszczonej szczęce dolnej
- Kasłanie z językiem wysuniętym z ust
- Nabieranie powietrza ustami, zatrzymanie w policzkach, następnie wypuszczanie nosem
- Wymawianie sylab: ku - ko, ku - ko, uku - oko, uku - oko, kuku - koko, kuku - koko.
Ćwiczenia policzków: - Nadymanie policzków – „ gruby miś”
- Wciąganie policzków – „ chudy zajączek”
- Nabieranie powietrza w usta i zatrzymanie w jamie ustnej, krążenie tym powietrzem, powolne wypuszczanie powietrza
- Naprzemiennie „ gruby miś” – „ chudy zajączek”
- Nabieranie powietrza w usta, przesuwanie powietrza z jednego policzka do drugiego na zmianę
Ćwiczenia żuchwy: - Szerokie otwieranie ust, jak przy wymawianiu głoski [a], zęby są widoczne dzięki rozchylonym wargom
- Naśladowanie przeżuwania
- Żucie gumy lub naśladowanie
- Powolne i spokojne opuszczanie żuchwy
- Ziewanie
Sprawmy, aby dziecko odczuwało radość i zadowolenie w trakcie tych ćwiczeń. Niech będzie to czas dobrej zabawy.
Nie krytykujmy, ani nie zmuszajmy. Czas trwania i liczbę powtórzeń należy dostosować do indywidualnych potrzeb oraz możliwości dziecka. POWODZENIA!